بیژن سمندر شاعر و ترانهسرای توانمند ایرانی و اهل شیراز است وی نخستین بنیانگذار سرودن شعر با گویش شیرازی است که اشعار فوق العاده زیبای بیژن سمندر با گویش شیرین شیرازی در کتابی با نام “شعر شیراز” جمع آوری شده است. بیژن سمندر در شهر شیراز بسیار معروف تر از شهرهای دیگر است و در شیراز تقریبا همه او را می شناسند و در بقیه شهرهای ایران نیز بیش از اینکه نام بیژن سمندر را بشناسند، آثار وی را می شناسند.ترانه “گل سنگم” پرآوازهترین آنهاست که رکورد بیشترین ترانه خوانده شده توسط خوانندگان حرفهای ایرانی، خارجی و غیر حرفهای را دارد ترانه گل سنگم توسط تعدای زیادی خواننده اجرا شدهاست که میتوان از بین آنها اِمِل سایِن (خوانندهٔ مشهور تُرکیه ای) ، هایده، ستار، دریا دادور، شینی ریگزبی، احمد ظاهر (خواننده معروف افغانستانی)، ریتا، داوود مبارکی، جبرئیل، علی ارشدی و … را نام برد. در این یادداشت قصد داریم شما را با “بیژن سمندر ” آشنا کنیم تا هرچه بهتر و بیشتر با این هنرمند نامی و تواند آشنا شویم.
بیژن سمندر متولد شیراز بود و در سال 1320 از پدر و مادری تحصیل کرده و شیرازی اصیل چشم به جهان گشود، پدرش دکتر داروساز و هنردوست، بود و با تشویق پدرش از همان سنین کودکی به هنر روی آورد و سه تار می نواخت و تحصیلات خود را در شیراز تا پایه لیسانس ادبیات تمام کرد.
سمندر در دوران دبیرستان در رشته خط و خوشنویسی، ادبیات، موسیقی بارها مقام اول را در ایران بدست آورد و چند سالی در اردوی رامسر بعنوان بهترین دانش آموز برگزیده شد.
آغاز درخشش او در دبیرستان سلطانی شیراز تحت راهنماییهای علیمحمد کامرانی، معاون آن هنگام دبیرستان که دایی او نیز بود آغاز شد. با توجه به اعزام برترین دانشآموزان به اردوی رامسر و برگزاری مسابقات کشوری در آن محل، او در هر سال تحصیلی در یک رشته در ایران اول شد. سال اول مقام نخست در مسابقهٔ خط و خوشنویسی در سراسر ایران؛ سال دوم مقام نخست در مسابقهٔ ادبیات در سراسر ایران سال سوم مقام نخست مسابقهٔ موسیقی در سراسر ایران و اعزام به اروپا را بهدستآورد.
او در سالهای جوانی به همراه برادران خود کاووس و سیروس سمندر و برخی دیگر گروهی به نام «گروه برادران سمندر» را تشکیل داد. آنها در این گروه به نواختن ساز و شعر و ترانهخوانی میپرداختند. در این گروه، بیژن، تار، سیروس، فلوت، و کاووس که بعدها کارشناس هنرهای زیبا شد تنبک مینواخت.
سمندر، مدرک دکتری خود را در رشتهٔ ادبیات در دانشگاه تهران کسب کرد. با توجه به علاقهٔ به هنر، دکترای معماری خود را در شهر واشینگتن، دی.سی. دریافت کرد.
او بنیانگذار سرودن شعر به گویش شیرازی بود. پرآوازهترین سروده او برای مردم شیراز این سرودهاست:
«اِی شهر شاعر پَروَرو، شیراز از گل بهتَرو، کو شاعِرو، کو دِلبَرو، کو ساقیو، کو ساغَرو.»
از کتابهایش با گویش شیرازی میتوان از مجموعه شعر و تفسیر با عنوانهای شعر شیراز و شعر شهر نام برد که هر دو اثری پژوهشی و کاوشگرانه در فرهنگ عامیانهٔ مردم شیراز است. به گفته خود او، «بهتر است اکنون درمورد خود پژوهش کنیم و اثر به جا بگذاریم تا بعدها خارجیها درمورد ما پژوهش کنند» که البته این کنایه از برگردان و رمزگشایی خط میخی توسط خارجیها بود. (مصاحبه رادیو زمانه)
پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به آمریکا مهاجرت کرد و در آن کشور شیوهٔ تازهای در شعر ایرانی بنیاد نهاد و نشانه آن کتاب میکس شعر است که هر بیت آن از یک مصراع پارسی و یک مصرع انگلیسی تشکیل شدهاست.وی در طی 20 سال در امریکا، فعالیت های خود را در زمینه شعر، ادبیات، ترانه و موسیقی در درجه استادی پیش برد ولی بعد به بیماری پارکینسون دچار شد و انجمن استادان و پژوهشگران یوسی ال ای شب بزرگداشتی برای او برگزار کرد. در تمام سالهای بیماری، همسر وفادارش خانم ژاله درکنار او بود و حتی در مرکز مراقبت های ویژه هم او را ترک نکرد.
بیژن سمندر که از سال ۱۳۸۷، به بیماری پارکینسون مبتلا بود در مرکز مراقبت از اینگونه بیماران بستری شد و پس از تحمل ۱۰ سال بیماری، در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۹۷ در سن ۷۷ سالگی در آمریکا درگذشت.
به دنبال مرگ بیژن سمندر در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۹۷ مراسم بزرگداشتی با نام «کوچ شاعر، شعر شهر» در تالار حافظ شیراز به همت مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس و انتشارات نوید گویی شیراز و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس و هماهنگی خانواده او با حضور ادبا و شعرا و فرهیختگان شیرازی و خانواده بیژن سمندر برگزار شد.
همزمان با این مراسم کتاب کوچ شاعر شعر شهر: یادمان استاد بیژن سمندر توسط دانشنامه فارس به چاپ رسید که بین شرکت کنندگان در مراسم توزیع شد این کتاب شامل گزیدهای از شعرها و عکسهایی از وی و خانوادهاش و همچنین زندگینامه سمندر بود.
جهت اطلاعات بیشتر در خصوص تورهای شیراز و شیرازگردی با شماره های زیر تماس پیدا کنید
02192008534
09017824056