اتابک ،عنوان غلامانی است که مربی شاهزادگان سلجوقی بودند.آنان به دلیل لیاقتی که نشان داده بودند مقام و مسئولیت اداره قلمرو شاهزادگان را بر عهده داشتند.
به دنبال ضعف دولت سلجوقی ،اتابکان اعلام استقلال کردند و حکومت های محلی تشکیل دادند.
مهمترین اتابک نشینان ایران در آذربایجان ،فارس ،لرستان و یزد بودند.در سال 543 ه ق سنقر ابن مودود بر ملکشاه سلجقوقی خروج کرد و شهر شیراز را تحت سلطه خود در آورد ، این آغاز حکومت فارس یا سلغریان است .
اتابکان فارس در طول دوره حکومت خوارزمشاهیان تا اوایل عصر ایلخانیان ،حکومت خود را خفظ کردند .ابوبکر بن سعد معروفترین و مهمترین اتابک فارس که شبراز در عهد او به منتهای رونق و آبادی خود رسید .وی جلوی حمله ی مغول را به شهر گرفت و شیراز را از آثار سوء این حمله در امان نگه داشت.
